Ιερό Νυμφών

Στην ανατολική πλευρά του λόφου της Περράνθης, σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την αρχαία Αμβρακία αλλά και τη σύγχρονη Άρτα, βρίσκεται το σπήλαιο Κουδουνότρυπα. Στο σπήλαιο εντοπίστηκε λατρεία των Νυμφών και των θεοτήτων που τις συντρόφευαν, του Ερμή, του Πάνα, των Σειληνών και των Σατύρων.

Οι Νύμφες, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ήταν γυναικείες μορφές θεϊκής καταγωγής. Ήταν νεαρές σε ηλικία και ζούσαν μέσα στη φύση. Τραγουδούσαν και χόρευαν μαζί με τον Πάνα στα λιβάδια και στις πλαγιές, συνήθως κοντά σε πηγές νερού. Με τα τραγούδια τους υμνούσαν τους θεούς του Ολύμπου.

Σύμφωνα με τις φιλολογικές μαρτυρίες αλλά και τα ευρήματα, η Αμβρακία ήταν ένας από τους κυριότερους τόπους λατρείας των Νυμφών στην Ήπειρο. Η λατρεία τους είναι κορινθιακής προέλευσης και επέζησε στην περιοχή από την αρχαϊκή μέχρι και τη ρωμαϊκή περίοδο.

Οι πρώτες έρευνες στο σπήλαιο έγιναν το 1916 από τον Κων/νο Ρωμαίο και περιορίστηκαν στο στόμιό του. Απέδωσαν πολυάριθμα πήλινα ευρήματα, ειδώλια γυναικείων μορφών και θεοτήτων, ανάγλυφα πλακίδια που παριστάνουν Νύμφες να χορεύουν, ειδώλια ζωόμορφα, μικρογραφικά αγγεία. Αυτοψία πραγματοποιήθηκε, επίσης, αρκετά χρόνια αργότερα, το 2001, αποδίδοντας μικρότερο αριθμό πήλινων ειδωλίων και μελαμβαφών αγγείων (κυρίως μικρών σκιφιδίων).

Στα νοτιοδυτικά της αγρέπαυλης αποκαλύφθηκε τμήμα οκταγωνικού οικοδομήματος που ταυτίζεται με Λουτρό ή Βαλανείο. Συνολικά βρέθηκαν έξι από τις οκτώ πλευρέςτου, με ανοίγματα και σωζόμενες παραστάδες. Διακρίνεται επίσης μέρος της θολωτής οροφής του, γεγονός που υποδεικνύει τον τρόπο στέγασης του κτηρίου. Δύο επιμέρους προσκτίσματα, ένα τετράπλευρο καμαροσκέπαστο στα ανατολικά και ένα αψιδωτό στα δυτικά, συνδέονταν προφανώς με το κυρίως κτίσμα.

Το εργαστήριο παραγωγής λαδιού βρίσκεται στο νότιο τμήμα του λόφου, δυτικά του λουτρού. Αποτελούνταν από ένα μακρόστενο ορθογώνιο χώρο με χωμάτινο δάπεδο. Η ύπαρξη τρεχούμενου νερού στην περιοχή διευκόλυνε τις γεωργικές εργασίες και παράλληλα επέτρεπε την απομάκρυνση των περιττών υλικών από το εσωτερικό του εργαστηρίου προς το γειτονικό ρέμα. Εντός του ελαιοτριβείου αποκαλύφθηκαν τρεις μεγάλοι λίθινοι μύλοι – τριβεία, γνωστοί ως trapeta, με εσωτερική κοιλότητα – δεξαμενή για τη σύνθλιψη των καρπών και ένα συμφυή κιονίσκο στο κέντρο.

→ Δείτε εδώ τον οδηγό του αρχαιολογικού χώρου της Στρογγυλής