Παναγία Παρηγορήτισσα

H εκκλησία της Παναγίας Παρηγορήτισσας βρίσκεται στο κέντρο της Άρτας και αποτελεί το μνημείο με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα τουριστών και επισκεπτών στην πόλη. Αποτελούσε το καθολικό ενός επιβλητικών διαστάσεων μοναστηριακού συγκροτήματος, από το οποίο σώζονται επίσης δεκαέξι κελιά και η Tράπεζα (εστιατόριο), που σήμερα φιλοξενεί τη Γλυπτοθήκη – Μουσείο.

Ο ναός (20,30×22 μ.) είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και χτίστηκε στα τέλη του 13ου αιώνα, στη θέση παλαιότερου ναού, από τον δεσπότη της Hπείρου Nικηφόρο Α ́Kομνηνό Δούκα, τη σύζυγό του Άννα Παλαιολογίνα και τον γιο τους, Θωμά, σύμφωνα με κτιτορική επιγραφή, που υπάρχει πάνω από την κεντρική είσοδο.

Χτίστηκε σε έναν αρκετά πρωτότυπο τύπο, unicum για τα μέχρι σήμερα δεδομένα στη βυζαντινή αρχιτεκτονική. Στο ισόγειο παρουσιάζει διάταξη παρόμοια με αυτή των οκταγωνικών ναών, ενώ στον όροφο ακολουθείται ο τύπος του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού. O κυρίως ναός είναι τετράγωνος, χωρίς εσωτερικά στηρίγματα. Το χαρακτηριστικό του στοιχείο είναι το πρωτότυπο σύστημα στήριξης του τρούλου σε οκτώ παραστάδες, πάνω στις οποίες πατάνε κίονες σε τρεις επάλληλες σειρές.

Σύγχρονες του μνημείου είναι οι ψηφιδωτές παραστάσεις του Παντοκράτορα και των προφητών στον κεντρικό τρούλο, έργα πιθανώς δύο ομάδων τεχνιτών από την Κωνσταντινούπολη ή τη Θεσσαλονίκη. Στη βάση του τρούλου, στα μεγάλα τόξα των καμαρών, υπήρχε γλυπτή διακόσμηση, από την οποία σήμερα σώζονται μόνο τα συμπλέγματα της Γέννησης και του Aμνού, πλαισιωμένα με Ευαγγελιστές και Προφήτες. Τα θέματα και η τεχνική των γλυπτών φανερώνουν δυτικές επιδράσεις (ίσως από τη γειτονική Iταλία).

Τοιχογραφίες που κοσμούν τους τοίχους χρονολογούνται σε διαφορετικές εποχές: εκείνες του Ιερού είναι έργο του μοναχού Aνανία και χρονολογούνται το 1558, οι τοιχογραφίες του κυρίως ναού έγιναν πιθανώς στα τέλη του 17ου – αρχές του 18ου αιώνα, ενώ ακόμη νεότερες είναι οι τοιχογραφίες του νάρθηκα.

Εξωτερικά, στην ανατολική πλευρά του ναού, εξέχουν πέντε αψίδες, οι οποίες -όπως και οι υπόλοιποι τοίχοι του- έχουν πλούσιο κεραμοπλαστικό διάκοσμο (μαίανδροι, σταυροί, ρόμβοι κ.α.).

Σήμερα, ο ναός της Παναγίας Παρηγορήτισσας λειτουργεί ως μουσείο, σε συδυασμό με την παρακείμενη Γλυπτοθήκη, που φιλοξενείται στην άλλοτε τράπεζα της μονής.

 

Δείτε εδώ σύντομο οδηγό του ναού

Γλυπτοθήκη

Στο καμαροσκέπαστο κτήριο που βρίσκεται στα νοτιοανατολικά του καθολικού που αποτελούσε την τράπεζα του μοναστηριού, στεγάζεται σήμερα η βυζαντινή γλυπτοθήκη της Παρηγορήτισσας.


Η έκθεση αναπτύσσεται διαχρονικά και περιλαμβάνει γλυπτά από την παλαιοχριστιανική περίοδο έως και τον 14ο αιώνα, με ιδιαίτερη έμφαση στη γλυπτική του 13ου αιώνα, ενώ διαμορφώνονται επιμέρους εκθεσιακές ενότητες με γλυπτά που προέρχονται από ονομαστά μνημεία , όπως η Βλαχέρνα, η Παντάνασσα και η Κάτω Παναγιά.

Στόχος της έκθεσης είναι το κατά δυνατό πληρέστερη παρουσίαση του υλικού και η σκιαγράφηση της καλλιτεχνικής φυσιογνωμίας της γλυπτικής στην περιοχή της Άρτας κατά τη βυζαντινή περίοδο.

 

Εικόνες

Πληροφορίες

Χειμερινό ωράριο:08:30 – 15:30, εκτός Τρίτης
Θερινό ωράριο:

08:30 – 15:30, εκτός Τρίτης

 

Η Παρηγορήτισσα και η Γλυπτοθήκη παραμένουν κλειστά κάθε Τρίτη και στις επίσημες αργίες

(1 Ιανουαρίου, 25 Μαρτίου, 1 Μαΐου, Κυριακή του Πάσχα, 25 & 26 Δεκεμβρίου)

Ολόκληρο εισιτήριο:3 ευρώ
Μειωμένο εισιτήριο:2 ευρώ
Παροχές:Χώρος στάθμευσης, Πρόσβαση
ΑμεΑ (ράμπα)
Φυλλάδιο